Táo bón nứt kẽ hậu môn là tình trạng thường gặp hiện nay. Người bệnh không chỉ đau đớn dữ dội mỗi lần đi vệ sinh, mà những sinh hoạt hằng ngày khác, tinh thần và chất lượng cuộc sống cũng bị ảnh hưởng. Có nhiều người vì e ngại, xấu hổ mà chậm trễ trong việc điều trị, khiến vết nứt trở nên trầm trọng, dẫn đến viêm nhiễm hoặc biến chứng mãn tính.
Hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết dấu hiệu sớm và áp dụng đúng cách điều trị, phòng ngừa sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe hậu môn – trực tràng. Bài viết sau sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết để vượt qua tình trạng này một cách hiệu quả.
Mối liên hệ giữa “táo bón” và “nứt kẽ hậu môn”
Táo bón và nứt kẽ hậu môn là hai vấn đề sức khỏe hậu môn – trực tràng thường song hành với nhau, tạo thành một vòng luẩn quẩn nếu không được can thiệp kịp thời.
Trong hầu hết các trường hợp, táo bón là kết quả trực tiếp của lối sống thiếu lành mạnh: chế độ ăn nghèo chất xơ, ít uống nước, ít vận động, thường xuyên nhịn đại tiện hoặc lạm dụng thuốc nhuận tràng.
Khi phân trở nên khô cứng và tích tụ lâu ngày trong đại tràng, việc rặn mạnh để đẩy phân ra ngoài sẽ làm tăng áp lực lên ống hậu môn, khiến lớp niêm mạc tại đây bị tổn thương. Từ đó, các vết rách nhỏ – hay còn gọi là nứt kẽ hậu môn – bắt đầu hình thành.
Điều đáng lo ngại là nứt kẽ hậu môn không chỉ gây đau rát dữ dội mỗi lần đại tiện mà còn có thể khiến người bệnh sợ đi đại tiện, từ đó dẫn đến việc nhịn không đi vệ sinh. Hành động này lại càng khiến táo bón trở nên nghiêm trọng hơn, phân tiếp tục khô cứng và làm vết nứt tái phát hoặc sâu hơn.
Do đó, việc điều trị nứt kẽ hậu môn không thể tách rời khỏi việc kiểm soát và cải thiện tình trạng táo bón. Thay đổi lối sống, duy trì chế độ ăn giàu chất xơ, uống nhiều nước và tập thể dục đều đặn là một số những giải pháp nền tảng giúp cắt đứt mối liên hệ bệnh lý này và ngăn ngừa tái phát hiệu quả.
Nguyên nhân dẫn đến táo bón nứt kẽ hậu môn không thể bỏ qua!
Nứt kẽ hậu môn là tình trạng xuất hiện một vết rách nhỏ trên lớp niêm mạc ở ống hậu môn, thường nằm gần rìa hậu môn. Dù kích thước vết nứt nhỏ, nhưng đây là khu vực tập trung nhiều dây thần kinh cảm giác nên mỗi lần đại tiện, người bệnh đều cảm thấy đau rát dữ dội như bị dao cắt.
Nứt kẽ hậu môn là bệnh lý phổ biến, có thể gặp ở cả trẻ nhỏ, người trưởng thành và người cao tuổi, đặc biệt ở những ai thường xuyên bị táo bón.
Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nứt kẽ hậu môn là táo bón kéo dài. Táo bón là tình trạng đi đại tiện ít hơn bình thường (dưới 3 lần mỗi tuần), phân khô cứng và khó đẩy ra ngoài, mà nguyên nhân thường xuất phát từ:
- Chế độ ăn uống thiếu chất xơ: Thói quen ăn ít rau xanh, trái cây, khiến phân khô, thiếu độ xốp và khó di chuyển trong đường ruột.
- Uống không đủ nước mỗi ngày: Cơ thể thiếu nước khiến đại tràng hấp thụ nước nhiều hơn từ phân, làm phân cứng và khó đào thải.
- Ít vận động: Lười vận động khiến nhu động ruột chậm lại, làm quá trình tiêu hóa và đẩy phân ra ngoài kém hiệu quả.
- Nhịn đi vệ sinh thường xuyên: Khi nhịn lâu, phân tích tụ và trở nên cứng hơn, khiến lần đi tiêu tiếp theo gặp nhiều đau đớn.
- Tâm lý căng thẳng, stress kéo dài: Ảnh hưởng đến hệ thần kinh ruột, gây rối loạn tiêu hóa và táo bón.
Khi bị táo bón, người bệnh thường phải rặn mạnh, tạo áp lực lên hậu môn. Phân khô cứng cọ xát vào niêm mạc hậu môn mỏng manh, gây rách và hình thành vết nứt. Mỗi lần đại tiện, vết thương lại bị kéo giãn, gây đau rát và chảy máu. Tình trạng này khiến người bệnh ngại đi tiêu, khiến táo bón nặng thêm và tạo thành vòng luẩn quẩn khó dứt nếu không điều trị kịp thời.
Ngoài táo bón, nứt kẽ hậu môn còn có thể do các nguyên nhân khác như:
- Tiêu chảy kéo dài: Phân lỏng liên tục cũng có thể gây kích ứng và bào mòn niêm mạc hậu môn, gây rách.
- Quan hệ tình dục qua đường hậu môn: Nếu không đúng cách, dễ làm tổn thương niêm mạc mỏng, dẫn đến vết nứt.
- Phụ nữ sau sinh thường: Áp lực khi rặn đẻ khiến hậu môn bị giãn và tổn thương, dẫn đến nứt niêm mạc.
- Chấn thương vùng hậu môn: Từ tai nạn, phẫu thuật, nội soi hoặc dị vật.
- Bệnh lý nền: Như bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, nhiễm trùng vùng hậu môn… khiến niêm mạc suy yếu và dễ bị tổn thương.
Nắm được nguyên nhân gây nứt kẽ hậu môn là bước quan trọng giúp bạn phòng tránh và điều trị hiệu quả, đặc biệt là bằng cách thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt ngay từ hôm nay.
Táo bón nứt kẽ hậu môn và triệu chứng thường gặp
Táo bón nứt kẽ hậu môn có thể gặp ở cả người lớn và trẻ nhỏ, đặc biệt là những người thường xuyên bị táo bón. Nếu không được điều trị đúng cách, nứt kẽ hậu môn có thể kéo dài dai dẳng, gây đau đớn, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống qua những triệu chứng phổ biến sau:
1. Đau rát dữ dội khi đi đại tiện
Triệu chứng này là điển hình nhất. Cơn đau xuất hiện ngay trong hoặc sau khi đi vệ sinh, thường được mô tả như dao cứa hoặc bỏng rát sâu bên trong hậu môn. Cảm giác đau có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ, khiến người bệnh cảm thấy kiệt sức sau mỗi lần đi tiêu.
2. Chảy máu tươi sau đại tiện
Người bệnh có thể phát hiện máu đỏ tươi dính trên giấy vệ sinh hoặc bám trên bề mặt phân. Máu thường chảy với lượng ít, không lẫn trong phân, cho thấy nguồn chảy máu là từ ống hậu môn, nơi bị nứt. Dù lượng máu không nhiều, tình trạng này tái đi tái lại cũng dễ gây hoang mang và mệt mỏi.
3. Ngứa ngáy và khó chịu vùng hậu môn
Các vết nứt nhỏ tiếp xúc với phân, mồ hôi hoặc vi khuẩn có thể gây kích ứng, dẫn đến ngứa rát vùng hậu môn. Người bệnh thường cảm thấy bức bối, khó chịu, nhất là sau khi đại tiện hoặc ngồi lâu.
4. Căng tức, co thắt cơ hậu môn
Nhiều trường hợp ghi nhận cảm giác căng tức, nặng nề ở hậu môn. Một số người còn bị co thắt cơ vòng hậu môn, gây đau và khiến việc đi vệ sinh trở nên khó khăn hơn.
5. Tâm lý sợ đi đại tiện, hình thành táo bón
Do lo sợ cơn đau tái phát, người bệnh có xu hướng nhịn đại tiện. Điều này làm phân tích tụ, khô cứng, dẫn đến táo bón và khiến tình trạng nứt hậu môn ngày càng trầm trọng, tạo thành vòng luẩn quẩn bệnh lý.
6. Xuất hiện cục da thừa (nhú hậu môn)
Ở giai đoạn mãn tính, quanh vết nứt có thể xuất hiện một hoặc nhiều cục da thừa nhỏ, mềm, không đau. Tuy không nguy hiểm nhưng dễ gây cảm giác vướng víu và ảnh hưởng đến vệ sinh.
7. Vết nứt sâu, lâu lành
Nếu bệnh kéo dài, vết rách có thể trở nên sâu hơn, bờ vết nứt sần sùi, khó liền lại bằng các biện pháp thông thường. Tình trạng này thường gặp ở người bệnh bị táo bón lâu ngày hoặc không điều trị sớm.
8. Viêm nhiễm hoặc biến chứng ở giai đoạn nặng
Các vết nứt hở là “cửa ngõ” cho vi khuẩn xâm nhập. Nếu không giữ vệ sinh đúng cách, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ viêm nặng, thậm chí dẫn đến áp xe hoặc rò hậu môn – những biến chứng cần can thiệp ngoại khoa.
Phương pháp chữa táo bón nứt kẽ hậu môn phụ thuộc vào giai đoạn bệnh
Phương pháp nội khoa chữa táo bón nứt kẽ hậu môn là lựa chọn ưu tiên cho các trường hợp bệnh nhẹ, mới khởi phát, chưa có biến chứng hoặc tổn thương sâu. Mục tiêu chính là giảm đau, làm lành vết nứt và ngăn tái phát bằng cách điều chỉnh chế độ sinh hoạt, dùng thuốc hỗ trợ và cải thiện chức năng đại tiện:
- Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt: Tăng cường chất xơ, uống đủ nước, vận động đều đặn, tránh nhịn đi tiêu và không rặn mạnh khi đại tiện. Đây là bước cơ bản giúp cải thiện táo bón – nguyên nhân chính dẫn đến nứt kẽ hậu môn.
- Sử dụng thuốc bôi tại chỗ: Các loại kem hoặc gel có chứa thành phần giảm đau (lidocaine), kháng viêm (hydrocortisone) hoặc làm giãn cơ vòng hậu môn (nitroglycerin, diltiazem) thường được kê đơn để giảm co thắt, tăng lưu thông máu đến vùng tổn thương và thúc đẩy quá trình lành vết nứt.
- Thuốc làm mềm phân hoặc nhuận tràng: Giúp giảm áp lực khi đại tiện, hạn chế rặn mạnh gây tổn thương vết nứt. Các thuốc này thường được kê trong thời gian ngắn và cần phối hợp chặt chẽ với chế độ ăn uống.
- Tắm nước ấm vùng hậu môn: Ngâm hậu môn trong nước ấm 10–15 phút mỗi ngày giúp thư giãn cơ vòng, giảm đau và hỗ trợ quá trình hồi phục.
- Theo dõi tái khám định kỳ: Việc theo dõi sát tình trạng bệnh giúp bác sĩ điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời nếu không có cải thiện sau vài tuần.
=> Nếu điều trị nội khoa không hiệu quả sau 6–8 tuần, bệnh nhân có thể cần chuyển sang các phương pháp can thiệp ngoại khoa.
Với sự phát triển vượt bậc của y học hiện đại, ngày càng có nhiều phương pháp điều trị tiên tiến ra đời, mang lại trải nghiệm an toàn và thoải mái cho người bệnh mà vẫn đảm bảo hiệu quả cao, giảm thiểu đau đớn và rủi ro so với các phương pháp truyền thống. Chính vì vậy, người bệnh không cần phải lo lắng khi được chỉ định can thiệp ngoại khoa.
Trong đó, Kỹ thuật HCPT II trong điều trị nứt kẽ hậu môn là một phương pháp tiên tiến trong lĩnh vực y học, đặc biệt được ứng dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý hậu môn – trực tràng.
Đây là kỹ thuật xâm lấn tối thiểu bằng sóng cao tần hiện đại để loại bỏ các tổn thương mà không cần phải can thiệp đến dao kéo. Nhờ vào ưu điểm vượt trội, HCPT II ngày càng trở thành sự lựa chọn hàng đầu cho những bệnh nhân bị nứt kẽ hậu môn, mang lại hiệu quả cao và an toàn cho người bệnh.
- Ít gây đau: Sóng cao tần tác động chính xác vào vùng tổn thương, không ảnh hưởng đến mô xung quanh, giúp giảm đau cho bệnh nhân.
- Loại trừ nguy cơ nhiễm trùng: Sóng cao tần được kiểm soát nhiệt độ ổn định, không sinh nhiệt quá cao, tránh làm tổn thương và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Hiệu quả cao: Loại bỏ tận gốc các ổ viêm nhiễm, giúp vết nứt nhanh chóng lành và giảm thiểu khả năng tái phát.
- Thời gian thực hiện nhanh chóng: Chỉ mất khoảng 30–45 phút để hoàn thành thủ thuật, giúp bệnh nhân tiết kiệm thời gian.
- Không cần nằm viện: Sau khi hồi sức, bệnh nhân có thể ra về ngay mà không cần nằm viện, giúp giảm chi phí và sự bất tiện.
- An toàn cho nhiều đối tượng: Phù hợp với người cao tuổi, người có bệnh lý nền, hoặc những người sợ đau vì không sử dụng dao kéo.
- Quá trình phục hồi nhanh: Bệnh nhân hồi phục nhanh chóng, quay lại sinh hoạt bình thường sau một thời gian ngắn.
Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc áp dụng kỹ thuật HCPT II, Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng đã xây dựng được uy tín vững chắc, trở thành một trong những địa chỉ hàng đầu về điều trị các bệnh lý hậu môn – trực tràng tại Hà Nội.
Bởi thực tế HCPT II có kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi bác sĩ có chuyên môn cao và hệ thống thiết bị y tế đủ đáp ứng mới đảm bảo điều trị hiệu quả và an toàn cho người bệnh.Chính vì thế, chỉ những cơ sở y tế đủ năng lực mới có thể thực hiện thành công phương pháp này.
Thông tin phòng khám và cách thức liên hệ:
- Địa chỉ ở số 193C1, phố Bà Triệu, phường Lê Đại Hành, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.
- Số hotline: 0243 9656 999 – Thời gian làm việc từ 08:00 – 20:00 tất cả ngày trong tuần.
Phòng khám được bệnh nhân tin tưởng cũng nhờ vào đội ngũ bác sĩ hàng đầu với hơn 30 năm kinh nghiệm trong điều trị các bệnh lý hậu môn – trực tràng, với trình độ chuyên môn vững vàng mà còn tận tâm với nghề, luôn theo sát từng bước điều trị để đảm bảo an toàn và hiệu quả, mang lại an tâm cho bệnh nhân.
- PGS.TS Nguyễn Mạnh Nhâm: Với hơn 60 năm kinh nghiệm, là Nguyên Chủ tịch Hội Hậu môn – Trực tràng Việt Nam, hiện phụ trách chuyên môn chính tại phòng khám.
- Tiến sĩ Bác sĩ Trịnh Tùng: Hơn 30 năm kinh nghiệm, từng là Phó Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương và Trưởng khoa Phẫu thuật Tiêu hóa tại Bệnh viện Xanh Pôn, được bệnh nhân tin tưởng.
- Bác sĩ CKI Đỗ Quang Thế: Với hơn 40 năm kinh nghiệm trong điều trị các bệnh hậu môn, đạt tỷ lệ thành công trên 90%.
- Đại tá Bác sĩ CKII Nguyễn Văn Châu: Nguyên Trưởng khoa Bệnh viện Quân Đội 354, đã giúp hàng nghìn bệnh nhân chữa khỏi bệnh hậu môn sau hơn 30 năm công tác.
Phòng khám còn sở hữu Máy xông nhiệt tiêu viêm hậu môn là thiết bị ĐỘC QUYỀN, giúp làm sạch sâu, tiêu viêm, tăng cường tuần hoàn máu và rút ngắn thời gian phục hồi, giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng. Thiết bị này chưa từng có ở cơ sở khác, tạo nên lợi thế nổi bật của phòng khám trong chăm sóc sau điều trị.
Nhờ vào sự kết hợp giữa chuyên môn cao và công nghệ hiện đại, hàng nghìn bệnh nhân đã được điều trị thành công và thoát khỏi nỗi đau các bệnh hậu môn.
Cách phòng ngừa táo bón nứt kẽ hậu môn
Táo bón nứt kẽ hậu môn là vấn đề thường gặp nhưng lại dễ bị xem nhẹ trong sinh hoạt hằng ngày. Việc chủ động thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt và chăm sóc hậu môn là chìa khóa để phòng tránh hiệu quả tình trạng này.
1. Tăng cường chất xơ trong chế độ ăn uống
Chất xơ giúp làm mềm phân, tăng khối lượng phân và kích thích nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn. Người trưởng thành nên bổ sung ít nhất 25–30g chất xơ mỗi ngày từ các nguồn như rau xanh, trái cây tươi (chuối, đu đủ, cam, táo…), ngũ cốc nguyên hạt, khoai lang, yến mạch và các loại đậu.
2. Uống đủ nước mỗi ngày
Cơ thể thiếu nước là nguyên nhân khiến phân bị khô và cứng. Trung bình nên uống từ 1,5–2 lít nước mỗi ngày, ưu tiên nước lọc, nước canh rau, nước trái cây tươi. Vào buổi sáng, bạn nên uống 1 ly nước ấm để kích thích nhu động ruột hoạt động tốt hơn.
3. Duy trì thói quen vận động đều đặn
Vận động nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, yoga hoặc thể dục mỗi ngày khoảng 30 phút giúp tăng cường lưu thông máu, kích thích đường ruột làm việc tốt hơn. Người ít vận động, ngồi nhiều (như dân văn phòng) dễ bị táo bón và các vấn đề hậu môn – trực tràng.
4. Không nhịn đi vệ sinh
Nhịn đại tiện làm phân tích tụ và trở nên khô cứng hơn, gây khó đi tiêu và tăng nguy cơ tổn thương niêm mạc hậu môn. Hãy tập thói quen đi tiêu vào một khung giờ cố định mỗi ngày (tốt nhất là buổi sáng) để rèn luyện phản xạ ruột tự nhiên.
5. Giữ vệ sinh hậu môn đúng cách
Sau mỗi lần đại tiện, nên vệ sinh nhẹ nhàng bằng nước sạch, tránh chà xát mạnh hay dùng giấy vệ sinh cứng. Việc này giúp phòng ngừa viêm nhiễm, đồng thời giảm nguy cơ gây tổn thương hoặc kích ứng vùng da quanh hậu môn.
6. Tránh rặn mạnh khi đi tiêu
Việc rặn quá mức tạo áp lực lớn lên hậu môn, dễ làm rách niêm mạc và gây ra nứt kẽ hậu môn. Nếu phân khô cứng, nên uống thêm nước ấm hoặc ăn thức ăn nhuận tràng để hỗ trợ làm mềm phân trước khi đi tiêu.
7. Kiểm soát căng thẳng, stress
Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, làm rối loạn nhu động ruột và tăng nguy cơ táo bón. Hãy duy trì tinh thần thoải mái bằng cách nghỉ ngơi đủ, ngủ đúng giờ và thực hành thiền hoặc hít thở sâu mỗi ngày.
Phát hiện và thăm khám sớm là chìa khóa quan trọng giúp điều trị hiệu quả táo bón nứt kẽ hậu môn, tránh những biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn gặp phải triệu chứng bất thường, hãy nhanh chóng liên hệ với Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng để được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn và điều trị kịp thời. Để biết thêm thông tin và đặt lịch thăm khám, hãy gọi cho chúng tôi ngay hôm nay – hotline 0243 9656 999 hoạt động 24/7.
Trả lời