Nhận biết triệu chứng trĩ nội từng giai đoạn và nguyên nhân, cách chữa bệnh

Trĩ nội là bệnh lý cực kỳ phổ biến hiện nay và có tỷ lệ mắc cao chưa từng có. Nhiều người mắc bệnh thường chủ quan, trì hoãn hay thậm chí tìm kiếm những cách chữa hoàn toàn không khoa học dẫn đến biến chứng nặng nề tại hậu môn. Chính vì thực trạng ấy, bài viết hôm nay sẽ cung cấp cho người đọc 7 triệu chứng trĩ nội nhận biết và để chữa bệnh hiệu quả ngay từ ban đầu. 

Định nghĩa trĩ nội là gì

Trĩ nội (gây ra triệu chứng trĩ nội) là một phân loại của bệnh trĩ mà khi đó búi trĩ hình thành do đám rối tĩnh mạch ở hậu môn bị áp lực và sưng phồng lên trên đường lược. Khi này búi trĩ phát triển ở phía trong trực tràng, trong ống hậu môn và phát triển dần theo thời gian và ngày càng sa ra ngoài theo hoạt động đại tiện của người bệnh. 

Bệnh trĩ nội có mức độ phổ biến hơn so với trĩ ngoại nhưng vì khối trĩ nằm sâu trong trực tràng, với nhiều đối tượng bệnh chỉ gây ra triệu chứng rõ rệt khi đã tiến triển sang mức độ nặng. Theo các bác sĩ chuyên khoa Hậu môn trực tràng thì ai cũng có thể là đối tượng mắc bệnh trĩ, tuy nhiên với nhóm tuổi từ 28 – 50 tuổi là có nguy cơ cao nhất. Ngoài ra có rất nhiều yếu tố tác động đến sinh hoạt, đời sống như các thói quen, đặc thù nghề nghiệp cũng góp phần hình thành bệnh trĩ nói chung và triệu chứng của bệnh trĩ nội nói riêng. 

Các yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ

Trong nhiều trường hợp triệu chứng trĩ nội xuất hiện do sự lão hoá, tuy nhiên với nhiều người trẻ tuổi hiện nay nguyên nhân gây ra bệnh trĩ có rất nhiều:

• Bất thường tại tĩnh mạch hậu môn trực tràng: Do ống hậu môn bị gập, gấp nếp khiến đường đi của phân không thuận lợi, khiến việc đẩy phân ra ngoài khó khăn hơn, áp lực vào hai bên thành hậu môn và khiến cho khu vực này phát triển thành búi trĩ nội.
• Khu vực hậu môn trực tràng chịu nhiều kích thích khi vùng hậu môn gặp nhiệt độ nóng, lạnh bất thường do thường xuyên táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài – thường gặp ở nhóm đối tượng ăn uống thất thường, ăn lệch các nhóm chất và thiếu chất xơ cũng như nước lọc. 
• Một số vấn đề khiến cho hệ tiêu hoá hoạt động không ổn định như người mắc bệnh viêm ruột, người mắc hội chứng ruột kích thích, nhịn đi ngoài và ít vận động thể chất. 
• Sự gia tăng áp lực từ vùng bụng, ổ bụng xuống hậu môn như phụ nữ trong quá trình mang thai, người bị béo phì, người mắc các chứng u xơ, có khối u tại ổ bụng…
• Thói quen ăn quá no, trì hoãn đại tiện, đại tiện không theo quy luật, giờ giấc hoạt động không lành mạnh, căng thẳng stress kéo dài, không đáp ứng đủ thời gian ngủ nghỉ. 
• Người phải ngồi nhiều, mang vác vật nặng như nhân viên văn phòng, công nhân, giáo viên, tài xế lái xe đường dài,… 

Xem thêm: [Tổng hợp] 5 Dấu hiệu trĩ nội thường gặp và cách điều trị bệnh

Triệu chứng trĩ nội theo từng giai đoạn 

Các triệu chứng trĩ nội sẽ xuất hiện lần lượt hoặc rầm rộ tuỳ theo giai đoạn cũng như cơ địa của người bệnh. Các triệu chứng bệnh trĩ nội được các bác sĩ chuyên khoa tổng hợp và tóm tắt như sau: 

• Chảy máu: Thường thấy máu đỏ tươi trên giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu sau khi đi đại tiện.
• Ngứa cảm giác như bị kích ứng: Cảm giác châm chích khó chịu nhất là sau khi đại tiện và lau hậu môn bằng giấy khô cứng. 
• Đau hoặc khó chịu: Cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng hậu môn.
• Sưng quanh hậu môn: Vùng hậu môn có thể bị sưng do viêm nhiễm và do sa búi trĩ. 
• Có khối thịt thừa: Xuất hiện một hoặc nhiều cục thịt thừa thò ra từ trong ống hậu môn khi đại tiện.
• Rò rỉ phân và dịch nhầy ở quanh ống hậu môn: Có thể gây cảm giác ẩm ướt và khó chịu.
• Cảm giác chưa đi hết phân: Luôn cảm thấy chưa đi hết phân ra ngoài, mót rặn.

Tuy nhiên, để hiểu hơn và nhận biết sớm các triệu chứng của trĩ nội thì người bệnh cần biết về bệnh lý theo các giai đoạn. 

Trĩ nội ở giai đoạn 1 

Ở giai đoạn 1 là giai đoạn đầu tiên xuất hiện trĩ nội triệu chứng búi trĩ đang hình thành và đã thành hình tại phía trong ống hậu môn tuy nhiên người bệnh không thể nhìn thấy hay chạm vào được kể cả khi đại tiện. Các dấu hiệu triệu chứng của trĩ nội độ 1 là đại tiện ra máu hoặc người bệnh nhận thấy phân có lẫn máu, có rỉ máu ở hậu môn khi lau hoặc có vài giọt máu rớt xuống bồn cầu. 

Nguyên nhân gây ra hiện tượng này là do phân cọ vào búi trĩ ở trong ống hậu môn dẫn đến búi trĩ bị xước và chảy máu. Tuy nhiên khi ở giai đoạn 1 đa số người bệnh không cảm thấy đau đớn hay khó chịu, các sinh hoạt vẫn diễn ra như bình thường mà không bị ảnh hưởng nên dù rất dễ điều trị nhưng lại khó để can thiệp. 

Trĩ nội ở giai đoạn 2

Chuyển sang giai đoạn 2, máu dồn vào búi trĩ nhiều hơn khiến búi trĩ nặng xuống và bắt đầu thập thò tại hậu môn khi người bệnh đại tiện, khi này búi trĩ tự có thể co lên mà không cần lấy tay ấn. Một số cảm giác khó chịu và đau đớn bắt đầu xuất hiện khi búi trĩ bị viêm do thò thụt ra môi trường bên ngoài như đau, ngứa, sưng và khó chịu, chảy dịch nhầy ở hậu môn gây ra cảm giác đau xót nhưng chạm vào thì đau đớn và bỏng rát kinh khủng. 

Sang giai đoạn 2 người bệnh đại tiện ra số lượng máu nhiều hơn và có dịch nhầy mùi hôi tại hậu môn. Màu sắc của búi trĩ vẫn giống như màu da bình thường chưa có sự biến đổi gì. Các bác sĩ khuyến khích người bệnh chữa từ giai đoạn này bởi chỉ với liệu trình nội khoa phù hợp bệnh nhanh khỏi lại hạn chế tái phát. 

Trĩ nội ở giai đoạn 3

Chuyển sang giai đoạn 3 tình trạng các triệu chứng của bệnh trĩ nội sẽ nghiêm trọng dần và không thể áp dụng cách chữa nội khoa để điều trị hiệu quả được nữa mà bắt buộc cần can thiệp ngoại khoa. Búi trĩ ở giai đoạn 3 phát triển lớn hơn về mặt kích thước và đặc điểm các biểu mô dày hơn, chuyển sang màu đỏ hoặc tím sậm có thể tích tụ nhiều máu tạo thành trĩ huyết khối. 

Cơ thắt hậu môn bị nhão trong thời gian búi trĩ thập thò ra ngoài hậu môn giờ không giữ được búi trĩ nội nữa nên búi trĩ sa hẳn ra ngoài như búi trĩ ngoại và cần lấy tay đẩy vào trong hậu môn. Khi này với các hoạt động mạnh như chạy nhảy, ho, hắt xì búi trĩ cũng có thể bị sa ra ngoài, kèm theo tình trạng chảy máu từ búi trĩ nhiều hơn không chỉ khi đại tiện người bệnh cảm thấy mệt mỏi, uể oải và xuống tinh thần rất nhiều. 

Trĩ nội ở giai đoạn 4 

Các triệu chứng của bệnh trĩ nội giai đoạn 4 là giai đoạn nặng nhất khi búi trĩ bắt đầu chuyển màu, rỉ máu hay thậm chí bù xù, chảy máu và sa nghẹt hoàn toàn hậu môn. Tình trạng chảy máu diễn ra liên tục suốt cả ngày có thể bắn thành tia kèm theo dịch phân nhầy mùi cực kỳ hôi ảnh hưởng đến toàn bộ đời sống sinh hoạt và các công tác xã hội khác của người bệnh. 

Các triệu chứng như đau rát, sưng tấy, ngứa ngáy xuất hiện nghiêm trọng, rầm rộ và khiến người bệnh khó có thể ngồi yên một chỗ nhưng khi gãi ngứa lại cọ sát vào búi trĩ gây xước và tổn thương viêm loét. Nếu ở giai đoạn này mà người bệnh vẫn không thăm khám và chữa trị thì biến chứng có thể dẫn đến hoại tử gây mất chức năng hậu môn.

Xem thêm: Tìm hiểu chi tiết về các cấp độ trĩ nội

Trĩ nội có nguy hiểm không? 

Triệu chứng trĩ nội chủ yếu là đại tiện ra máu, sa búi trĩ và đau đớn ngứa ngáy tại hậu môn nên biến chứng của bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến người bệnh do sự phát triển của các dấu hiệu như:

• Mất máu: Tình trạng đại tiện ra máu kéo dài cực kỳ nguy hiểm nhất là với nhóm đối tượng đặc biệt như phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người có vấn đề về huyết áp do sự mất máu đột ngột gây ra ngất xỉu, hoa mắt, chóng mặt và dễ gây ra các tai nạn đáng tiếc. 
• Ngoài ra với người bệnh bình thường mất máu kéo dài khi đại tiện cũng khiến tinh thần uể oải, thiếu năng lượng và sức sống, suy nhược cơ thể và giảm sức đề kháng nghiêm trọng dễ dẫn đến các bệnh lý bị lây nhiễm khác. 
• Viêm nhiễm, loét hậu môn là hệ quả khi để bệnh trĩ nội kéo dài và ảnh hưởng đến chức năng của hậu môn nhưng viêm nhiễm còn có nguy cơ đe dọa cả chức năng sinh sản ở người bệnh trẻ tuổi khi hai hệ cơ quan này ở khá gần nhau và sử dụng chung quần lót. Vi khuẩn sẽ lây lan từ hậu môn sang đồ lót và gây bệnh tại bộ phận sinh dục, khu vực sinh sản và làm suy giảm chức năng sinh sản của người bệnh. 
• Gián tiếp gây ra các bệnh lý tại hậu môn khác như áp xe mưng mủ, rò hậu môn, polyp hậu môn hay gây ra tình trạng tắc ruột do búi trĩ sa nghẹt hoặc xấu nhất là viêm nhiễm tái lại nhiều lần gây ra ung thư hậu môn. 

Chẩn đoán và chữa trĩ nội như thế nào?

Các triệu chứng trĩ nội ở giai đoạn đầu còn khó nhận biết nhưng sang đến giai đoạn 2, 3, 4 thì bác sĩ chỉ cần khám lâm sàng cũng có thể xác định được tình hình bệnh lý. 

Tuy nhiên, việc khám lâm sàng chỉ là một phần nhỏ trong chu trình khám để xác định chính xác mức độ triệu chứng, tình trạng bệnh và tình trạng biến chứng của bệnh trĩ nội. Khám lâm sàng giúp bác sĩ chỉ định được các xét nghiệm, siêu âm, nội soi nên thực hiện để từ đó đưa ra các phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả. 

Chẩn đoán: Xét nghiệm và siêu âm, nội soi

• Xét nghiệm máu: Mục đích là kiểm soát tình trạng viêm nhiễm và các chỉ số liên quan.
• Xét nghiệm phân: Phát hiện lượng máu trong phân và góp phần xác định mức độ trĩ nội.
• Siêu âm Doppler: Đánh giá lưu lượng máu trong các tĩnh mạch hậu môn và trực tràng, giúp xác định mức độ giãn nở của tĩnh mạch.
• Nội soi hậu môn trực tràng: Bệnh nhân cần làm sạch ruột trước khi nội soi bằng cách sử dụng thuốc nhuận tràng hoặc thụt rửa. Thực hiện: Bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi mềm, có gắn camera nhỏ, đưa qua hậu môn vào trực tràng để quan sát và đánh giá tình trạng búi trĩ. Quá trình này giúp xác định vị trí, kích thước và mức độ tổn thương của búi trĩ.

Đánh giá kết quả: Sau khi nội soi, kết hợp cùng các kết quả từ khâu khám, siêu âm và xét nghiệm bác sĩ sẽ phân tích hình ảnh và đưa ra chẩn đoán cùng phương pháp điều trị phù hợp.

Điều trị bệnh 

Như bình thường các bác sĩ Hậu môn trực tràng có 3 phương án điều trị bệnh dựa theo kết quả kết luận sau khi khám toàn diện bệnh lý trĩ nội:

Sử dụng thuốc nội khoa 

Các loại thuốc có thể được kê đơn đó là: thuốc uống, thuốc bôi, thuốc ngâm, thuốc rửa, thuốc nhét hậu môn với các loại kháng sinh, kháng viêm được kết hợp để cải thiện các triệu chứng của bệnh trĩ nội dựa trên tình trạng bệnh lý của mỗi người. Bệnh nhân tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng các loại thuốc trên thị trường. 

Ưu điểm khi điều trị nội khoa và tiết kiệm chi phí và không phải nhập viện điều trị. Tuy nhiên hạn chế là do không điều trị dưới sự kiểm soát của bác sĩ nên có thể quá trình điều trị không đem lại được hiệu quả như mong muốn. Và nếu người bệnh không thay đổi được lịch trình và các thói quen sinh hoạt của mình thì búi trĩ có thể nhanh chóng hình thành và phát triển trở lại. 

Một số thủ thuật 

Tiêm xơ búi trĩ – một thủ thuật tiêm một lượng thuốc để búi trĩ xơ hoá và tự rụng; thắt chun búi trĩ – đưa một vòng chun rất nhỏ vào chân búi trĩ để cắt đứt nguồn cấp máu và để búi trĩ tự rụng,… và một vài thủ thuật dựa trên nguyên lý tương tự. 

Ưu điểm của phương pháp này là ít tốn kém hơn so với phương pháp ngoại khoa và có tác dụng nhanh chóng hơn khi điều trị nội khoa. Tuy nhiên hạn chế mà người bệnh có thể gặp phải là tình trạng búi trĩ rụng quá sớm gây mất máu kéo dài hoặc rụng không theo phác đồ dễ dẫn đến viêm nhiễm, thuốc xơ hoá gây ảnh hưởng đến chức năng của hậu môn và vẫn có tỷ lệ tái phát hơn 20%. 

Ngoại khoa 

Hay còn gọi là cắt trĩ tức là sử dụng các thiết bị, dụng cụ y tế để can thiệp và loại bỏ đi búi trĩ nội đang tồn tại. Một số phương pháp cắt trĩ tiêu biểu hiện nay là:

• Cắt trĩ truyền thống: Sử dụng dao cắt truyền thống và cắt bỏ búi trĩ dưới tay nghề thủ công của bác sĩ điều trị. Phương pháp này khiến người bệnh tốn nhiều thời gian hơn để hồi phục.
• Cắt trĩ PPH: Làm gián đoạn nguồn máu từ mạch trĩ trên và dưới gây ra sự chênh lệch và loại bỏ búi trĩ. 
• Cắt trĩ bằng laser: Sử dụng tia laser chiếu vào chân mạch trĩ để đốt cũng như cầm máu tại búi trĩ. Tuy nhiên với phương pháp laser người bệnh cần đốt từ 2 lần trở lên mới có hiệu quả lâu dài. 

Hiện đại và được ứng dụng hiệu quả nhất hiện nay là phương pháp cắt trĩ bằng sóng cao tần HCPT. Khác hẳn các phương pháp ngoại khoa thế hệ cũ, HCPT kết hợp công nghệ độc quyền xâm lấn tối thiểu can thiệp loại bỏ trĩ mà không ảnh hưởng đến vùng da chưa bị thương tổn. HCPT II vừa cắt trĩ bằng dao điện vừa cầm máu song song khiến cho người bệnh cảm thấy không quá đau, ít bị chảy máu và có thể ra về ngay trong ngày, hồi phục trong tuần mà không ảnh hưởng đến các hoạt động khác. 

Phòng tránh bệnh trĩ nội 

Giống như phòng tránh bệnh trĩ, ai cũng nên trang bị kiến thức về cách phòng tránh bệnh trĩ nội để không bị ảnh hưởng hoặc phát hiện bệnh từ sớm để hạn chế ảnh hưởng. 

Mỗi người cần tuân thủ sinh hoạt lành mạnh theo các nguyên tắc sau: 

• Ăn uống đầy đủ và cân bằng các nhóm chất: Các nhóm chất xơ, khoáng chất như rau củ quả và nước lọc cần được ưu tiên với số lượng nhiều nhất, tiếp theo là đến protein từ thịt cá trứng sữa, sau đó là tinh bột và mức độ ưu tiên cuối cùng là các loại hải sản có vỏ và thịt đỏ. 
• Ngủ nghỉ, hoạt động với thời gian hợp lý; không để tâm lý quá căng thẳng: Để hệ tiêu hoá có đầy đủ thời gian hoạt động và tránh gây áp lực vào quá trình đại tiện. 
• Vệ sinh hậu môn và vệ sinh toàn thân: Sử dụng loại vải quần lót thoáng mát và tránh gây kích ứng, lau hậu môn bằng giấy lau mềm để tránh làm xước hậu môn, hạn chế mặc đồ bó sát hoặc các loại quần dễ gây tích tụ mồ hôi. 
• Không tham gia các hoạt động tình dục tại hậu môn và không sử dụng các loại vật dụng, đồ vật nhét vào hậu môn. 
• Tránh tăng cân hoặc giảm cân quá nhanh chóng. 
• Một số bệnh lý về đường ruột, tiêu hoá cần được chữa từ sớm và khi mắc táo bón, tiêu chảy thường xuyên thì cần liên hệ ngay bác sĩ để tránh nguy cơ hình thành bệnh trĩ. 

Xem thêm: Trĩ nội chảy máu: Vấn đề bất thường cảnh báo nguy hiểm tiềm ẩn 

Với những thông tin từ triệu chứng trĩ nội, các nguyên nhân và yếu tố dễ hình thành bệnh, cảnh báo biến chứng và gợi ý phương pháp điều trị hiệu quả đã kết thúc bài viết ngày hôm nay. Mọi thông tin hoặc yêu cầu tư vấn khi nhận thấy các triệu chứng bệnh trĩ nội bạn có thể gọi tổng đài 0243 9656 999 – lựa chọn khoa Hậu môn trực tràng để được hỗ trợ nhanh chóng và hoàn toàn miễn phí.