Nguyên nhân bệnh trĩ do đâu là thắc mắc được đông đảo mọi người quan tâm. Bệnh trĩ là bệnh khu vực hậu môn trực tràng phổ biến, có thể dễ dàng nhận biết triệu chứng nhưng thường không biết nguyên nhân gây bệnh do đâu để có cách phòng ngừa bệnh tốt nhất. Vậy nguyên nhân gây bệnh trĩ và cách chữa trị như thế nào cùng bài viết tìm hiểu ngay.
Tổng quan bệnh trĩ là gì ?
Trước khi tìm hiểu các nguyên nhân bệnh trĩ thường gặp, cùng hiểu rõ hơn về bệnh lý hậu môn trực tràng này. Bệnh trĩ chỉ sự xuất hiện búi trĩ bên trên hoặc phía dưới đường lược, do sự sa giãn và sưng phồng các tĩnh mạch hậu môn trực tràng từ nhiều nguyên nhân khác nhau.
Các triệu chứng bệnh trĩ khá dễ dàng để nhận biết, nếu phát hiện những triệu chứng dưới đây hãy chủ động đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
- Đại tiện ra máu tươi, số lượng máu ít hoặc nhiều phụ thuộc vào cấp độ bệnh, có thể dính trên giấy vệ sinh, trường hợp nặng chảy thành giọt, thành tia.
- Khối trĩ sa ngoài hậu môn, ban đầu tự co lên được, dần dần sa ra ngoài phải dùng lực đẩy vào, thậm chí không thể đẩy vào trong được.
- Đau rát hậu môn
- Hậu môn chảy dịch gây ẩm ướt, ngứa ngáy kích ứng, khó chịu.
Các nguyên nhân bệnh trĩ thường gặp
Có nhiều nguyên nhân bệnh trĩ, có thể do di truyền, chế độ ăn uống – sinh hoạt hay do quá trình sinh lý trong cơ thể…Nắm rõ các nguyên nhân gây ra bệnh trĩ là biện pháp tốt nhất giúp bạn phòng ngừa bệnh trĩ hiệu quả.
1. Nguyên nhân gây bệnh trĩ – Do di truyền
Đầu tiên, di truyền là yếu tố quan trọng hình thành bệnh trĩ. Trong gia đình, nếu có người mắc trĩ thì nguy cơ bị trĩ của bạn cao hơn bình thường. Nhiều nghiên cứu cũng đã chứng minh rằng, một số gen bất thường có thể làm tăng nguy cơ hình thành bệnh trĩ.
2. Nguyên nhân bị bệnh trĩ – Do tuổi tác
Người lớn tuổi có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao hơn do quá trình lão hoá các cơ quan trong cơ thể, sự suy giảm cơ trơn thành hậu môn trực tràng. Sự lão hoá còn gây ảnh hưởng tới khả năng kiểm soát cơ hậu môn, từ đó gia tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, người trên 50 tuổi có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao hơn, do chức năng co bóp – bài tiết – hấp thu của ruột yếu đi, dễ gây ra tình trạng rối loạn đại tiện, suy giảm trương lực cơ trơn đại tràng, chức năng cơ trơn và dây chằng cũng giảm đi, khiến hệ thống tĩnh mạch vùng hậu môn trực tràng suy yếu rõ rệt.
Bên cạnh đó, người già thường có xu hướng ít vận động hơn do xương khớp lão hoá và tình trạng sức khoẻ giảm sút, hoặc do mắc các bệnh tuổi già…Cơ thể khi ít vận động rất dễ gây ra táo bón, tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
3. Nguyên nhân gây ra bệnh trĩ – Táo bón và tiêu chảy
Táo bón là nguyên nhân thường gặp nhất và hàng đầu dẫn đến bệnh trĩ. Nguyên do gây táo bón rất nhiều, khi bị táo bón bệnh nhân phải ngồi đại tiện rất lâu, cố gắng rặn mạnh dẫn đến tình trạng gia tăng áp lực lên hậu môn. Tình trạng này kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ hình thành búi trĩ.
Không chỉ táo bón, tiêu chảy kéo dài cũng làm tăng nguy cơ bị bệnh trĩ do tình trạng khiến cơ thể mất nước, làm mềm phân.
4. Nguyên nhân bệnh trĩ – Mang thai và sau sinh
Phụ nữ mang thai là một trong nhiều đối tượng dễ mắc bệnh trĩ nhất. Khi mang thai, tử cung phải mở rộng kích thước để chứa thai nhi, thai nhi càng lớn càng làm tăng áp lực lên ổ bụng. Sự gia tăng áp lực gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống tĩnh mạch hậu môn, góp phần hình thành búi trĩ hoặc nguy cơ bệnh trĩ.
Bên cạnh đó, sự gia tăng sản xuất hormone progesterone khi mang thai cũng gây suy yếu cơ trơn mạch máu, góp phần tăng nguy cơ bệnh trĩ. Việc bổ sung các loại thực phẩm chức năng như sắt, vitamin tổng hợp…trong thai kỳ cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến táo bón và mắc bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai.
Sau khi sinh, nhất là ở những người sinh thường phải rặn mạnh cũng làm tăng áp lực lên vùng hậu môn, gây sa giãn tĩnh mạch hậu môn góp phần tăng nguy cơ mắc bệnh.
5. Nguyên nhân dẫn đến bệnh trĩ – Chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống thiếu khoa học lành mạnh cũng là nguyên nhân bệnh trĩ thường gặp. Chế độ ăn thiếu hụt chất xơ, ăn ít rau xanh hoa quả trái cây, lười uống nước cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ do táo bón, bệnh khó chữa trị hơn và dễ tái phát dù đã điều trị trước đó.
Một số thói quen ăn uống xấu làm tăng nguy cơ gây ra bệnh trĩ như uống bia rượu, sử dụng chất kích thích, đồ uống chứa cồn, thói quen ăn nhiều chất kích thích như ớt, hành, tỏi…
Chế độ ăn thiếu chất xơ cũng làm tăng nguy cơ mắc táo bón, gia tăng áp lực lên hậu môn. Ăn nhiều đồ cay nóng, đồ dầu mỡ gây kích thích và dễ làm tổn thương đến niêm mạc hậu môn.
6. Nguyên nhân của bệnh trĩ – Thói quen lười uống nước
Một thói quen xấu làm bạn dễ mắc bệnh trĩ đó là lười uống nước. Nước là thành phần vô cùng quan trọng đảm bảo hoạt động sống cho cơ thể, thiếu nước gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, cản trở sự co bóp hậu môn, gây táo bón kéo dài dẫn đến bệnh trĩ.
7. Nguyên nhân và cách chữa bệnh trĩ – Thói quen nhịn đại tiện
Nhịn đi vệ sinh khiến đại tràng phải tăng cường hấp thu nước từ chất thải đường tiêu hoá, để càng lâu khiến phân trở nên khô cứng, khó đào thải dẫn đến táo bón. Việc cố gắng rặn mạnh để tống chất thải ra ngoài gây áp lực lên tĩnh mạch hậu môn, hình thành bệnh trĩ.
8. Nguyên nhân bệnh trĩ – Đi đại tiện quá lâu
Nhiều người thường có thói quen ngồi đại tiện quá lâu, sử dụng điện thoại, chơi game, đọc truyện…Việc ngồi đại tiện quá lâu làm tăng áp lực lên tĩnh mạch trực tràng hậu môn, chèn ép gây sa giãn tĩnh mạch dẫn đến bệnh trĩ.
9. Nguyên nhân gây ra bệnh trĩ – Ít vận động
Ngồi nhiều hoặc đứng một chỗ quá lâu, ít vận động có thể làm áp lực lên cơ thể gia tăng, dồn toàn bộ xuống khu vực hậu môn trực tràng. Tình trạng này gây cản trở lưu thông máu, làm các tĩnh mạch trĩ sưng phồng dẫn đến bệnh trĩ.
Những người làm văn phòng, tài xế, thợ may…là nhóm đối tượng thường xuyên phải ngồi hoặc đứng một chỗ lâu dẫn đến nguy cơ mắc bệnh trĩ cao hơn.
10. Nguyên nhân bị bệnh trĩ – Làm việc nặng thường xuyên
Những người có đặc thù nghề nghiệp làm việc nặng, khiêng vác nặng…cũng dễ mắc bệnh trĩ. Toàn bộ trọng lượng và áp lực dồn xuống vùng chậu và vùng hậu môn trực tràng, dễ làm sa giãn các tĩnh mạch hậu môn dẫn đến bệnh trĩ cùng nhiều bệnh lý hậu môn trực tràng khác.
11. Tại sao mắc bệnh trĩ? – Quan hệ qua đường hậu môn
Những người quan hệ qua đường hậu môn cũng rất dễ mắc phải bệnh trĩ. Khi quan hệ qua đường hậu môn dễ gây xước, thủng, tổn thương niêm mạc hậu môn, thậm chí dễ dẫn đến viêm nhiễm, viêm xương chậu hoặc bệnh trĩ.
12. Nguyên nhân bệnh trĩ – Biến chứng bệnh lý nền
Mắc một số bệnh lý như viêm đường ruột, xơ cứng động mạch…có thể gây ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu, góp phần gia tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ. Ngoài ra, mắc một số bệnh lý khác có triệu chứng tương tự bệnh trĩ như ung thư hậu môn trực tràng, viêm đại tràng hay vấn đề cân nặng béo phì…cũng là nguyên nhân gây ra bệnh trĩ.
Bản chất bệnh trĩ lành tính, tuy nhiên kéo dài không điều trị sẽ gây phiền toái trong cuộc sống, ám ảnh về tâm lý và nguy hiểm về sức khoẻ. Biết được nguyên nhân gây ra bệnh trĩ sẽ giúp bạn chủ động có biện pháp phòng ngừa bệnh tốt nhất, ngăn chặn các biến chứng của bệnh, bảo vệ sức khoẻ của chính bản thân mình.
Nguyên nhân bệnh trĩ có lây không ?
Các nguyên nhân bệnh trĩ có lây từ người này sang người khác không? Giải đáp vấn đề này, các bác sĩ cho biết bệnh trĩ không lây từ người này sang người khác dù là bất kỳ con đường nào.
Trĩ không phải bệnh truyền nhiễm, mà là tổn thương gây sa giãn và sưng phồng hệ thống tĩnh mạch trực tràng hậu môn, hình thành nên búi trĩ. Do đó, bệnh hoàn toàn không lây truyền, tuy nhiên cần chú ý phát hiện để có hướng thăm khám và điều trị sớm nhất.
Bệnh trĩ có nguy hiểm không ?
Không chỉ cần tìm hiểu nguyên nhân bệnh trĩ mà những biến chứng của bệnh trĩ có thể gặp phải cũng cần chú ý. Bệnh trĩ không sớm điều trị, búi trĩ phát triển lớn không chỉ gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và quá trình đại tiện mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe.
Gây thiếu máu: Trĩ đại tiện ra máu số lượng ngày càng tăng dễ khiến cơ thể rơi vào tình trạng thiếu máu. Tình trạng này kéo dài dễ gây ra bệnh thiếu máu mãn tính, cơ thể có các biểu hiện suy nhược, kiệt sức, mệt mỏi, xanh xao…
- Tắc mạch trĩ: Búi trĩ gia tăng kích thước gây chèn ép mạch máu, ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu dẫn đến tình trạng hình thành cục máu đông (trĩ huyết khối). Người bệnh phải chịu đựng cơn đau buốt hậu môn dữ dội, thậm chí búi trĩ sưng to gây hoại tử, vỡ búi trĩ chảy máu ồ ạt.
- Sa nghẹt hậu môn: Búi trĩ kích thước lớn che khít lỗ hậu môn dẫn đến tình trạng sa nghẹt, cản trở quá trình đại tiện.
- Viêm nhiễm hậu môn: Búi trĩ sa ra ngoài tiết dịch thường xuyên, nếu vệ sinh không sạch sẽ là môi trường lý tưởng để vi khuẩn tấn công gây viêm nhiễm. Các triệu chứng viêm nhiễm hậu môn như ngứa ngáy, đau sưng đỏ hậu môn, loét, thậm chí hoại tử hậu môn.
- Ung thư hậu môn trực tràng: Biến chứng nguy hiểm nhất do bệnh trĩ gây ra. Tình trạng nhiễm trùng/ viêm nhiễm hậu môn kéo dài lại thêm môi trường dễ bị vi khuẩn tấn công sẽ làm tăng nguy cơ phát triển tế bào ung thư ác tính.
Để ngăn ngừa những biến chứng bệnh trĩ, bác sĩ khuyến cáo khi xuất hiện triệu chứng bệnh trĩ nên nhanh chóng đến cơ sở y tế để tiến hành điều trị. Trường hợp nhẹ có thể kết hợp dùng thuốc và thay đổi chế độ sinh hoạt ăn uống, trường hợp nặng cần phẫu thuật nên tiến hành ngay, tránh kéo dài gây hệ lụy đáng tiếc.
Xem thêm : Điều trị bệnh trĩ bằng thuốc tây có hiệu quả hay không ?
Cách phòng ngừa bệnh trĩ hiệu quả
Dựa trên những nguyên nhân bệnh trĩ, dưới đây là gợi ý của bác sĩ về các biện pháp phòng ngừa bệnh trĩ hiệu quả, bao gồm:
Bổ sung chất xơ :
Chế độ dinh dưỡng thiếu chất xơ rất dễ gây ra bệnh trĩ. Do đó, để phòng ngừa hiệu quả bệnh trĩ, hãy tăng cường bổ sung chất xơ trong bữa ăn hàng ngày, cố gắng bổ sung từ 25-30g chất xơ/ ngày.
Nguồn thực phẩm giàu chất xơ mà bạn có thể tham khảo bổ sung như:
- Các loại đậu: đậu lăng, đậu hà lan, đậu lima, đậu nướng.
- Ngũ cốc nguyên hạt: Lúa mạch, bột yến mạch, cám, gạo lứt.
- Rau xanh: Đậu xanh, bông cải xanh, atiso…
- Trái cây: Bưởi, cam, chuối, táo, lê…
Uống đủ nước :
Cùng với việc duy trì chế độ ăn khoa học, bạn cũng cần đảm bảo bổ sung đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể hàng ngày. Cung cấp đủ nước cho cơ thể là chìa khóa duy trì hệ tiêu hoá khoẻ mạnh, giúp ngăn ngừa táo bón, kích thích nhu động ruột, giảm căng thẳng và giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ. Chú ý bổ sung đủ 6-8 ly nước/ ngày để giúp hệ tiêu hoá hoạt động trơn tru nhất.
Thường xuyên tập thể dục :
Việc luyện tập thể thao thường xuyên giúp ruột già hoạt động khỏe mạnh hơn, giảm áp lực lên vùng hậu môn. Tuy nhiên, chỉ nên duy trì các môn tập nhẹ nhàng và phù hợp với cơ thể. Nếu có tiền sử mắc bệnh trĩ nên tránh tập luyện nâng tạ nặng hoặc các môn thể thao nặng, thay vào đó lựa chọn các môn nhẹ nhàng như bơi lội, yoga để tránh để bệnh tái phát.
Không nhịn đại tiện :
Khi nhịn đại tiện sẽ khiến phân khô cứng, khó đi ngoài hơn. Do đó, khi có nhu cầu cần đi ngay, hạn chế tối đa việc nhịn đại tiện để tránh nguy cơ dẫn đến bệnh trĩ.
Hạn chế căng thẳng :
Căng thẳng kéo dài gây áp lực lên tĩnh mạch trực tràng, có thể khiến bệnh trĩ trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, hãy duy trì thói quen lành mạnh, hạn chế tối đa stress, căng thẳng không chỉ tốt cho tâm lý và sức khỏe mà còn giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc trĩ.
Cẩn trọng khi dùng thuốc nhuận tràng :
Khi mắc táo bón, nhiều người có thói quen sử dụng thuốc nhuận tràng để giúp đại tiện dễ dàng hơn, giảm đau do bệnh trĩ gây ra. Thuốc nhuận tràng sẽ hữu ích nếu sử dụng theo hướng dẫn và đúng loại, trong khi đó nhiều loại thuốc nhuận tràng gây kích thích co bóp ruột để tống phân ra ngoài, vô tình làm tăng áp lực trĩ khiến triệu chứng càng nặng hơn.
Duy trì cân nặng phù hợp :
Béo phì, thừa cân làm tăng áp lực lên tĩnh mạch trực tràng hậu môn dễ gây ra bệnh trĩ. Do đó, hãy xây dựng chế độ ăn uống khoa học, giảm cân an toàn tránh béo phì, từ đó ngăn ngừa được bệnh trĩ.
Thăm khám ngay khi có triệu chứng :
Khi nghi ngờ mắc bệnh cần nhanh chóng đi thăm khám chuyên khoa ngay. Việc phát hiện và thăm khám sớm góp phần giảm nguy cơ biến chứng, tăng hiệu quả điều trị bệnh.
Xem thêm : Phân biệt bệnh trĩ và ung thư trực tràng khác nhau ở đâu ?
Cách điều trị bệnh trĩ tại Phòng khám Đa khoa Quốc tế Cộng Đồng
Nắm rõ các nguyên nhân bệnh trĩ để sớm có biện pháp phòng ngừa, phát hiện và điều trị hiệu quả. Hiện nay, Phòng khám Đa khoa Quốc tế Cộng Đồng đang là cơ sở y tế chuyên Hậu môn trực tràng uy tín hàng đầu tại khu vực Hà Nội. Người bệnh sau khi thăm khám xác định cấp độ bệnh sẽ được chỉ định điều trị theo đúng tình trạng bệnh, hiệu quả cao và giảm tái phát.
Tuỳ vào mức độ bệnh trĩ, số lượng cũng như vị trí búi trĩ mà bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng thuốc hoặc can thiệp thủ thuật điều trị. Trường hợp nhẹ có thể dùng thuốc, trường hợp nặng cần can thiệp ngoại khoa cần thực hiện sớm để đạt được hiệu quả cao nhất.
Phòng khám áp dụng công nghệ sóng cao tần HCPT II trong điều trị bệnh trĩ, loại bỏ hoàn toàn các búi trĩ giảm tỷ lệ biến chứng chỉ còn dưới 1%. Quá trình điều trị không đau. ít chảy máu và hạn chế biến chứng.
Sau điều trị, bệnh nhân sẽ được phục hồi bằng thiết bị tiêu viêm phục hồi hậu môn thế hệ mới – độc quyền tại Phòng khám. Thiết bị giúp rút ngắn thời gian hồi phục vết thương, đào thải dịch cặn và chất bẩn, ngăn ngừa nhiễm trùng, từ đó giúp tiết kiệm chi phí và thời gian cho bệnh nhân.
Các bác sĩ cũng sẽ hướng dẫn cụ thể về cách chăm sóc sau điều trị và các biện pháp ngăn ngừa tái phát bệnh trĩ trong tương lai. Người bệnh cần tuân thủ đúng chỉ định bác sĩ, chú ý tái khám đúng hẹn để bác sĩ đánh giá về khả năng hồi phục bệnh, nếu xảy ra vấn đề bất thường sẽ được khắc phục kịp thời.
Như vậy có thể thấy được, có rất nhiều nguyên nhân bệnh trĩ nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh hiệu quả. Do đó, hãy chú ý phòng ngừa bệnh, khi đã có triệu chứng nên thăm khám sớm nhất, điều trị càng sớm hiệu quả càng cao và càng đỡ tốn kém chi phí. Nếu còn băn khoăn bất kỳ vấn đề nào, bạn có thể gọi ngay về hotline tư vấn 0243.9656.999 hoặc nhắn tin về tổng đài chát online của Phòng khám Đa khoa Quốc tế Cộng Đồng.
Trả lời